อบต. เรียกเก็บภาษีเครื่องปรุง เป็นประเด็นที่ถกเถียงกันอย่างมากในประเทศไทย เนื่องจากเครื่องปรุงเป็นสินค้าอุปโภคบริโภคที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตของประชาชน หลายคนมองว่าการเรียกเก็บภาษีเครื่องปรุงเป็นการซ้ำเติมประชาชนที่ยากจนอยู่แล้ว
ตามพระราชบัญญัติภาษีป้าย พ.ศ. 2510 อบต. มีอำนาจเรียกเก็บภาษีป้ายจากป้ายที่แสดงชื่อ ยี่ห้อ หรือเครื่องหมาย ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ในการประกอบการค้าหรือประกอบกิจการอื่นเพื่อหารายได้หรือโฆษณาการค้าหรือกิจการอื่น เพื่อหารายได้
อบต. หลายแห่งได้ตีความกฎหมายดังกล่าวให้ครอบคลุมถึงป้ายเครื่องปรุงอาหารด้วย โดยอ้างว่าป้ายเครื่องปรุงอาหารมีวัตถุประสงค์เพื่อโฆษณาสินค้าและบริการของร้านค้า ดังนั้นจึงถือเป็นป้ายที่ต้องเสียภาษี
การเรียกเก็บภาษีเครื่องปรุงของอบต. ก่อให้เกิดผลกระทบต่อประชาชนหลายด้าน ดังนี้
- เป็นการซ้ำเติมประชาชนที่ยากจนอยู่แล้ว เนื่องจากเครื่องปรุงเป็นสินค้าอุปโภคบริโภคที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตของประชาชน การที่ประชาชนต้องเสียภาษีเครื่องปรุงเพิ่มอีก ย่อมทำให้ค่าใช้จ่ายในการดำรงชีวิตเพิ่มขึ้น
- เป็นการลดการแข่งขันทางการค้า เนื่องจากผู้ประกอบการขนาดเล็กและกลางที่ต้องเสียภาษีเครื่องปรุงเพิ่มอีก ย่อมเสียเปรียบผู้ประกอบการขนาดใหญ่ที่มีกำลังซื้อมากกว่า
- เป็นการขัดต่อรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย มาตรา 37 ที่บัญญัติว่า บุคคลย่อมมีสิทธิและเสรีภาพในทางเศรษฐกิจ เว้นแต่จำกัดสิทธิและเสรีภาพดังกล่าวโดยกฎหมายเพื่อรักษาความมั่นคงของรัฐ ความปลอดภัยสาธารณะ สวัสดิภาพของประชาชน ความสงบเรียบร้อยของประชาชน หรือศีลธรรมอันดีของประชาชน
อย่างไรก็ตาม อบต. หลายแห่งก็มองว่าการเรียกเก็บภาษีเครื่องปรุงเป็นวิธีการหนึ่งในการหารายได้เพื่อนำมาพัฒนาท้องถิ่น อบต. เหล่านี้มองว่าประชาชนสามารถรับภาระภาษีเครื่องปรุงได้ เนื่องจากเครื่องปรุงเป็นสินค้าที่มีราคาไม่สูงมาก
ทั้งนี้ ประเด็นการเรียกเก็บภาษีเครื่องปรุงของอบต. ยังไม่มีข้อยุติที่ชัดเจน เนื่องจากยังไม่มีคำพิพากษาศาลฎีกาที่วินิจฉัยว่าป้ายเครื่องปรุงอาหารถือเป็นป้ายที่ต้องเสียภาษีหรือไม่
หากศาลฎีกามีคำพิพากษาว่าป้ายเครื่องปรุงอาหารถือเป็นป้ายที่ต้องเสียภาษี ย่อมส่งผลกระทบต่อประชาชนและผู้ประกอบการในวงกว้าง ภาครัฐจึงควรพิจารณาแก้ไขกฎหมายภาษีป้ายให้มีความชัดเจน เพื่อให้ประชาชนและผู้ประกอบการได้รับทราบถึงสิทธิและหน้าที่ของตนอย่างถูกต้อง